How a Doughnut learning community started in Amsterdam
Van Donut Meetups naar Donut beweging
Ik geloof in de ‘wisdom van de crowd’. Kennis en kunde van mensen samenbrengen die ook streven naar een nieuw economisch denken, balans tussen sociale, ecologische en sociale doelen. Door van elkaar te leren en te experimenteren met ideeën komen we een stapje dichter bij de roadmap die ons leidt naar een nieuwe economie. In mijn ideale wereld steken we elkaar aan met het Donut gedachtegoed en maken we de begeweging alleen maar groter.
SDGs versus Doughnut Economics
Hoe dagen we ondernemers uit om naast winst maken ook te werken aan de grootste uitdagingen waar we in de wereld voor staan, de 17 werelddoelen? Aan die vraag werkte ik eind 2017 samen met Oxfam Novib en Better Future. Ik kwam veel op het kantoor in Den Haag en mijn opdrachtgever Boris Alberda, attendeerde mij op een lunchmeeting die ik vast interessant vond: Kate Raworth presenteerde haar net verschenen boek “Doughnut Economics”. Niet vreemd dat dit het startpunt is van haar boeklancering, aangezien zij jarenlang voor Oxfam gewerkt heeft in de UK. Ik was enorm onder de indruk, niet alleen van de theorie maar ook van Kate als persoon. Op een hele speelse en toegankelijke wijze presenteerde ze het Donut-model aan een kantine vol Oxfammers. Ze laat ons inzien dat het huidig economisch denken enorm verouderd is en we toe moeten naar een nieuw economisch model dat de vorm heeft van een Donut. Het is de kunst om te zorgen voor een sociale basis voor iedereen (binnenring), zonder dat dit de planetaire grenzen overschrijdt (buitenring). In tegenstelling tot het raamwerk waar ik in mijn project mee werkte, de 17 Sustainable Development Goals, is dit model veel holistischer. Waar de SDGs alsnog uitgaan van economische groei in BBP als drijvend economisch paradigma, streeft Kate in haar boek naar een nieuw paradigma dat juist niet gericht is op groei, maar op balans.
Met veel enthousiasme begon ik aan het boek “Doughnut Econimics”, waarin Kate zeven stappen identificeert die leiden tot een nieuw economisch paradigma. Een economie die regeneratief, distributief en open source is. Hoewel veel van de theorieën die ze beschrijft niet nieuw zijn, is het wel bijzonder knap hoe ze op laagdrempelige en overtuigende wijze alles bij elkaar brengt. Het simpele model van de Donut fungeert in de nieuwe economie als lens waardoor we alles kunnen gaan bekijken. Het valt me op dat in het lanceren van het boek niet iedereen positief is. Ze krijgt veel kritiek van collega-economen. Zo ook tijdens een paneldiscussie in Pakhuis de Zwijger. Ik werd daar toch een beetje moedeloos van. In plaats tot in detail in te gaan op de theoretische grondlegging, vind ik het veel interessant om na te denken over hoe we nu komen tot een Donut-model? Hoe ziet het model er in de praktijk uit? Wat betekent dit voor bewoners, startende ondernemers en bedrijven?
Dat was de aanleiding voor de eerste meet-up die ik organiseerde in Spring House. Binnen Spring House werken 200 maatschappelijk betrokken ondernemers, kunstenaars en ontwerpers. Daarnaast zijn velen niet vies van een beetje experimenteren. Maar ik besloot breder in mijn netwerk te speuren en mensen uit te nodigen voor de meet-up. Via een collega binnen Spring House raakte ik in contact met Ilumy, een bedrijf dat prototypes en spellen ontwikkeld. Gezamenlijk bedenken we een prototype van een Donut-bordspel, wat we tijdens de meet-up uittesten voor breder publiek. Op het bordspel kun je je eigen organisatie beoordelen in hoeverre het in lijn is met de Donut-principes en waar ruimte voor verbetering ligt. Door met elkaar in gesprek te gaan ontstonden er interessante discussise, zetten we elkaar op scherp maar leerden we ook van elkaar door duurzame dilemma’s open te breken.
We sloten af met het formuleren van vervolgvragen. Dit bleken er zoveel te zijn dat we ter plekke hebben besloten een vervolg te organisatie. Een nieuw groepje vrijwilligers neemt het stokje over. Dit keer de beurt aan sociaal ondernemer Rieta Aliredjo, theatermaakster Petra Ardai en urban planner Camilla. Met elkaar maken we die avond een fictieve reis het jaar 2068. 50 jaar van nu leven we helemaal volgens het Donut gedachtegoed. Hoe zit die stip op de horizon eruit? Wat is er veranderd? Hoe komen we er? Op die vragen gaan we die avond verder in. Theatermaakster Petra Ardai begeleidt het geheel aan de hand van immersive storytelling technieken. Voor de derde meet-up zoeken we contact met een grote bank, de ABN AMRO hapt en zeer geïnteresseerd met ons een programma vorm te geven. Welke rol heeft geld in een Donut economie? Hoe zou de ideale bank eruit zien? Filosoof Julia van Boven neemt ons mee in de wereld van een grote bank en welke uitdagingen de bank heeft om principes van de Donut te volgen.
